همانطور که در ابتدا گفتیم این اتصالات باید با نوع و مشخصات کابل و جنس نقطه اتصال سازگاری داشته باشد مثلا اگر قرار است کابلی مسی را به شینه ای متصل کنیم حتما نوع اتصال باید مسی باشد یا اگر بخواهیم کابلی آلومینیومی را به کابل آلومینیومی دیگر متصل کنیم نوع اتصال باید آلومینیومی و با سایز کابل متناسب باشد.

هر کدام از این اتصالات، روش ها و تجهیزات مخصوص خود را دارند برای مثال برای اتصال دو کابل به یکدیگر از مفصل و برای اتصال کابل به یک شینه از سرکابل استفاده می شود.

اتصالات سیم و کابل چیست؟

سیم و کابل هر دو‌ هادی و رسانای الکتریکی هستند، بنابراین جریان برق را از خود عبور می‌دهند و در نتیجه باعث برقراری جریان خواهند شد.

در سیم‌کشی یک ساختمان مسکونی، یک کارگاه صنعتی و حتی سیم‌کشی برق یک خودرو باید اتصالاتی میان سیم‌ها یا کابل‌ها بنا به شرایط موجود در همان محیط برقرار شود.

بدون شک کشیدن سیم برق ساختمان با استفاده از چندین متر سیم که هیچ قطع شدگی و اتصالی در طول آن وجود ندارد، انجام نمی‌شود. بر همین اساس متصل شدن سرهای کابل‌ها یا سیم‌ها به یکدیگر را اتصال می‌گویند و تجهیزاتی که برای برقراری این اتصال‌ها استفاده می‌شوند را اتصالات می‌نامند.

تجهیزاتی مانند؛ ترمینال‌ها، کابلشوها و مفصل‌ها برای ایجاد اتصال سیم و کابل استفاده می‌شوند. لازم به ذکر است؛ برای برقراری اتصال بین دو سیم یا دو کابل باید شرایط مختلفی اعم از جنس سیم و کابل، همچنین نقطه اتصال در نظر گرفته شوند، به همین علت تکنسین برق باید به درستی تشخیص دهد از چه نوع اتصالاتی برای برقراری جریان بین دو سیم یا دو کابل استفاده کند تا یک اتصال خوب و ایمن برقرار شود.

به طور کلی اتصالی خوب محسوب می‌شود که از نظر مکانیکی از مقاومت بالا و از نظر هدایت جریان الکتریکی، مقاومت پایینی داشته باشد.

متاسفانه بسیاری از مردم برای ایجاد اتصال بین دو یا چند سیم از چسب برق استفاده می‌کنند و تصورشان این است که کار را به درستی انجام داده‌اند و دیگر خبری از ایجاد خطر در کار نیست. در حالی که نباید از چسب برق برای ایجاد اتصالات دائمی استفاده کرد و حتی برای ایجاد اتصالات موقت نیز باید از تجهیزات دیگری در کنار چسب برق استفاده کنید.

انواع اتصالات سیم برق

اتصالات سیم و کابل برق از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند زیرا هر گونه نقص در این اتصالات می‌تواند منجر به مشکلاتی در سیستم سیم‌کشی و جریان برق شود. بنابراین، تکنسین برق باید بتواند نوع اتصال مناسب را به درستی تشخیص داده و از تجهیزات صحیح استفاده کند.

به طور کلی، انواع اتصالات سیم برق به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: اتصالات لحیمی و غیر لحیمی. در ادامه به بررسی هر یک از این دو نوع اتصال خواهیم پرداخت.

اتصالات لحیمی

در این نوع اتصالات، برای متصل کردن دو سیم به یکدیگر از فرآیند لحیم‌کاری استفاده می‌شود. به کمک هویه برقی و سیم لحیم، لحیم ذوب شده و بر روی سر دو سیم اعمال می‌شود تا آن‌ها را به هم متصل کند. این روش معمولاً برای اتصالات دائمی و مقاوم به کار می‌رود.

اتصالات غیر لحیمی

این نوع اتصالات شامل استفاده از تجهیزاتی مانند پیچ و مهره، ترمینال، روش‌های پرسی، حوضچه قلع و وایرشو (سرسیمی) است. اتصالات پرسی به انواع مختلفی از جمله حلقه‌ای، تیغه‌ای، کشویی و میله‌ای تقسیم می‌شوند. انتخاب هر یک از این اتصالات بستگی به شرایط و نیازهای خاص هر پروژه دارد.

اتصالات غیر لحیمی به دلیل تنوع و کاربردهای مختلف، به تکنسین برق این امکان را می‌دهند که بر اساس شرایط محیطی و نوع سیم‌ها، بهترین روش را انتخاب کند تا اتصالات ایمن و پایدار ایجاد شوند.

اتصالات غیر لحیمی انواع مختلفی دارند که هر کدام دارای فرآیند و ویژگی‌های خاصی هستند. در ادامه به بررسی چندین نوع از این اتصالات می‌پردازیم:

1. اتصال ترمینالی

برای ایجاد اتصال بین سرهای چند سیم، از ترمینال‌ها استفاده می‌شود. ترمینال‌ها به دلیل ایمنی بالایی که فراهم می‌کنند، گزینه مناسبی برای اتصالات هستند و از خطرات ناشی از استفاده چسب برق جلوگیری می‌کنند. انواع ترمینال شامل ترمینال شاخه‌ای، سرامیکی و تابلویی هستند:

ترمینال شاخه‌ای:

رایج‌ترین نوع ترمینال که به دو صورت نرم و خشک موجود است و معمولاً دارای 12 شاخه است.

ترمینال سرامیکی:

با بدنه‌ای از جنس سرامیک که مقاومت دمایی و نقطه شکست بالایی دارد و ایمنی بیشتری فراهم می‌کند.

ترمینال تابلویی یا ریلی:

مخصوص استفاده در تابلو برق است و می‌تواند بر روی ریل‌های تابلو قرار گرفته و به صورت کشویی حرکت کند.

2. اتصال وایرشو یا سرسیمی

در این نوع اتصال، برای نگه داشتن سیم در زیر ترمینال، کنتاکتور و… از سرسیم یا وایرشو استفاده می‌شود. این اتصالات به دلیل نصب آسان و کارایی بالا، در صنعت برق بسیار محبوب هستند. سرسیم‌ها نیز به انواع مختلفی مانند حلقه‌ای، دو شاخ و فیشی تقسیم می‌شوند.

3. اتصال پیچ و مهره‌ای

یکی از رایج‌ترین اتصالات که به وسیله پیچ و مهره انجام می‌شود، در کلید و پریزها برای نگه داشتن سیم‌ها استفاده می‌شود. برای این نوع اتصال به ابزارهایی مانند پیچ‌گوشتی نیاز است.

4. اتصال پرسی

این نوع اتصال که به عنوان اتصال غیر لحیمی شناخته می‌شود، به تجهیزات مختلفی برای اتصال سیم‌ها نیاز دارد. برای مثال، در اتصال کشویی از فیش‌های نری و مادگی که داخل یکدیگر قرار می‌گیرند، استفاده می‌شود. اتصالات پرسی شامل انواع کشویی، میله‌ای، حلقه‌ای و تیغه‌ای هستند.

5. اتصال با حوضچه قلع

برای ایجاد اتصال بین دو سیم با استفاده از حوضچه قلع، قلع را درون وان ریخته و وان را به جریان برق متصل می‌کنند. سپس دو سر سیم را درون قلع فرو می‌کنند تا اتصال برقرار شود. این روش شباهت زیادی به لحیم‌کاری دارد و برای اتصالات محکم و پایدار استفاده می‌شود.

با انتخاب صحیح نوع اتصال و استفاده از تجهیزات مناسب، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که اتصالات سیم برق شما ایمن و مؤثر خواهند بود.